İçindekiler
İlk olarak MSN, ICQ vb. gibi uygulamalar ile hayatımıza giren sosyal medyada şirketler için kurallar değişiyor. Sosyal medya devleri bilindiği üzere resmi birer şirket olarak faaliyetlerini sürdürüyorlar ama çoğu ülkede yasal bir temsilcileri bulunmuyor. Ülkemizde hala taslak aşamasında olan düzenleme de bu konudan başlayıp yapılan tebligatların elektronik olarak yapılmasına kadar uzuyor. Gelin bu maddeleri birlikte inceleyelim;
Meclise Sunulması Beklenen Tasarı – 1
- Sosyal ağlar isterlerse tüzel kişilik kurup Türkiye’de temsilci bulundurabilecekler. İsterlerse gerçek kişiyi de temsilci olarak bulundurmakla birlikte bu kişinin Türk vatandaşı olma zorunluluğu getirilecek. Temsilcilik kurmayan sosyal ağlar bazı yaptırımlar ve para cezası ile karşı karşıya kalacak. Vatandaşlar kişilik hakları ve özel hayata ilişkin başvurularını rahatlıkla yapabilmeleri adına bu kişinin iletişim bilgileri, kolaylıkla ulaşılabilecek şekilde sosyal ağın internet sitesinde yayınlanacak. Böylece vatandaşlarımızın muhatap bulma sorunları giderilecek.
- Meclise sunulan teklifte sosyal ağlar, herhangi bir kapanma süreci yaşamayacaklar. Ancak temsilci bulundurmama konusunda ısrar ederlerse, temsilci bulundurana kadar 5 aşamalı bir formülle temsilci bulundurmaya zorlanacak*.
- BTK tarafından halen uygulanan yönteme yasadışı içerikleri bildirim usulüyle elektronik ortamda iletilmekteyken, bu yöntem tebligat hususuna da uyarlandı. Buna göre, dijital ortamın doğasına uygun bir şekilde tebligat yöntemi geliştirilerek sosyal ağlara e-tebligat yapılabilecek.
- Meclise sunulan taslak teklifle hakimin, kişilik hakları ihlal edilen kişilere ilişkin vermiş olduğu kararlarda arama motorlarına da bildirim yapılarak ilgili içerikle kişilerin isimlerinin arama motorlarından çıkartılması sağlanacak. Halen hakimlik kararına konu edilip erişimi engellenen ve içerikten çıkartılan yayınlar arama motorlarında arandıklarına içeriğe kısmen ulaşabildiğinden, vatandaşların uğramış oldukları kişilik hakları ihlalleri tam olarak sona erdirilememişken, bu düzenlemeyle tam bir hukuki koruma sağlanmış olacak.

Sosyal Medya Düzenlemesi şu an için vatandaşlarımızı korumaya yönelik olarak görülüyor.
Meclise Sunulması Beklenen Tasarı – 2
- Vatandaşlar, kişilik haklarını ve itibarlarını hedef alan içeriklere ilişkin olarak doğrudan ilgili sosyal ağ sağlayıcısına başvurarak ihlalin giderilmesini isteyebilecekler. Sosyal ağ sağlayıcılar, vatandaşların ihbarlarını 48 saat içerisinde değerlendirmek ve gerekli tedbirleri almakla yükümlü olacaklar. Özellikle sahte hesap kullanımının bu denli arttığı, kişilik, şeref ve itibarını lekeleyecek paylaşımların çok kolay ve denetimden uzak bir şekilde yayılabildiği bir ortamda, yapılacak düzenlemeyle Türkiye’den milyarlarca dolar para kazanan sosyal ağ sağlayıcılar kullanıcı haklarına karşı daha duyarlı olmak zorunda kalacaklar.
- Sosyal medya şirketleri Türk vatandaşlarının taleplerine ilişkin alt ayda bir raporlama yapacaklar. Yapılan bu raporlamalar, başvuruyu yapan vatandaşlarla kişisel olarak ilişkilendirilemeyecek şekilde BTK’ya sunulacak.
- Yapılan teklifte, sosyal ağların Türkiye’deki kullanıcıların verilerini Türkiye’de tutması hedeflenen bu konuda gerekli tedbirleri almaları yükümlülüğü getiriliyor. Bu yükümlülüğün veri merkezi sektörünü hareketlendirmesi bekleniyor.
- 5651 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle erişim engelleme ifadesinin yanına içerik çıkarma ifadeleri getirilerek tamamen erişim engelleme yerine öncelikle içerik çıkarma yükümlülüğü getiriliyor. Böylelikle internet sitelerinin içerisinde yer alan ve suç içermeyen diğer içeriklere erişilebilecek.
Tasarıda Yer Alan Cezalar
- İlk aşamada 3 aylık reklam verememe yasağı getirilecek. Buna ek olarak kurul tarafından 10 milyon TL idari para cezası da verilebilecek.
- 30 günlük bekleme süresinden sonra yine bir aksiyon bulunmuyorsa bu sefer 30 milyon TL‘lik bir idari para cezası daha verilecek.
- 6 aylık süreçlerle raporlama zorunluluğu da bulunan kanunda, temsilciliğini açan ancak temsilci bulundurmayan sosyal ağa reklam yapamama cezası verilecek, reklam yasağı getirilerek temsilci bulundurmaya zorlanacaklar.
- Dördüncü aşamada, yüzde elli oranında internet trafiği bant genişliğinin daraltılması hususunda hakimlik kararı uygulanacak.
- Beşinci aşamada ise, sosyal ağın niteliği dikkate alınarak, yüzde 90 oranına kadar bant genişliğinin daraltılması hususunda hakim karar verecek.
Diğer bir ceza ise kişilik hakkı ihlali yapan sosyal ağa 5 milyon TL idari para cezası verilebilecek. Hak ihlallerinde temsilciye başvuru hakkı olacak, yurt dışı hesaplardan paylaşımlar için tebligat yapılacak. Sosyal ağlarda “unutma” hakkı da uygulanacak.
Tasarı meclisten geçtikten sonra esaslar ve kurallar BTK tarafından belirlenecektir.
Sonuçlar Nasıl Olur?
Uzun yıllardır sosyal medya ve teknolojileri hakkında bilgi birikimim olduğunu düşünerek;
Öncelikle tasarı meclisten geçtiği takdirde ilk olarak uygulayacağını düşündüğüm şirket Facebook olacaktır. Bu konulara ılımlı hatta Avrupa ülkelerinde sıcak yaklaşan şirket umursamadan bizde de bu adımları hızlı bir şekilde uygulayacaktır. Google ve YouTube tarafında işler biraz sıkıntılı olabileceği gibi sorun çıkartmayacağını düşündüğüm şirketler arasında yer alıyorlar ki 7. madde konusu olan verilerin Türkiye’de kalması durumunda YouTube ülkemizde kendi veri merkezini kurabilir ya da hazır bir veri merkezini satın alıp güçlendirebilir. Peki ya Twitter? Twitter’ın hali hazırda ülkemizde yasal bir avukatının olduğunu bilmekteyiz ama temsilci gönderme konusunda tereddütlerimin olduğunu da belirtmeden geçemeyeceğim.Batılı şirketler hakkındaki görüşlerimi dile getirdim ama peki doğulu olan. PUBG Mobile’in de haklarını satın alan şirketin günümüz Türkiye’sinde cringe videolarla dolu olan TikTok! Tencent şirketinin ülkemizde gerçek kişi yoluyla bir temsilcilik açacağını düşünüyorum ki ülkemizde bayağı bir popüler olan TikTok uygulaması için veri merkezi açacağı görüşündeyim.
Benim dikkatimi çeken önemli noktalardan bir diğeri ise mahkeme yolu ile kendinizi internetten tamamen kaldırabiliyor olmanız. Bu tasarı ile birlikte “unutma” hakkınız olacak. Google, Yandex gibi arama motorları üstünden de bu unutma işlemi gerçekleştirilecek. Peki ben kendimi Hüsamettin Tanrıkulu olarak internetten sildirdiğimde bir başkası benim ismimi arattığında karşısına boş bir ekran mı çıkacak yoksa diğer Hüsamettin Tanrıkulu olanlar mı o konuda tam emin değilim.
Gelişmeler oldukça haberdar etmeye devam edeceğiz. Gelişmeler olmaya devam ederken Az Bilinen Google Uygulamaları‘nı inceleyebilirsiniz.
* Günlük erişimi 1 milyondan fazla sosyal ağlar için geçerlidir.